حلوا فروشی،جنگ بر سر منابع اقتصادیو فرصت های اجتماعی محدود |

‘سالها بود که فاصله بین میدان( آلاقاپی )عالی قاپو و چهار راه امام را پیاده طی نکرده بودم وزمانی هم که سواره گذرم برآن خیابان می افتاد اساسا توجهی به اطراف نمی کردم و یا چیزی توجه مرا به خود جلب نمی کرد. چند شب پیش توفیقی حاصل شد و اتفاقی گذرم به مقابل شیخ بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی افتاد. با صحنه عجیبی روبرو شدم دو طرف خیابان پر از حلوافروشی بود و تعداد آنها به ده ها مغازه می رسید. واژه تعجب شاید برای توصیف حال آن شب من کافی نباشد! زیرا آخرین باری که پیاده از آنجا گذشته بودم فقط دوتا دکان حلوا (قارا حالوا)فروشی در آن خیابان وجود داشت! و حالا تعداد آنها، هرچند نشمردم، ولی بالغ بر ۳۰ تا می شد.
شاید در وحله اول چنین رونقی به رونق اقتصادی شهر ارتباط داده شود اما هرچه فکر کردم شواهدی برای تأ یید آن نیافتم چون هیچ تغییر دیگری غیرازافزایش تعداد مغازه های حلوا فروشی مشاهده نکردم.
با خود گفتم شاید بتوان موضوع را به مسائلی همچون نازل بودن سطح فرهنگی و ناتوانی در خلق ایده های جدید کسب و کار مرتبط کرد- هرچند نقش عوامل فوق الذکر را نمی توان نادیده گرفت- اما به نظر می رسد تأ کید صرف برآن ساده کردن مسئله است! به یادم افتاد، زمانی یکی از دوستان سئوالی در مورد یکی از شهر-روستاهای استانمان کرد که ساکنان آن علی رغم نداشتن صنایع، زمین کافی برای کشت و … چگونه امرار معاش می کنند؟ گفتم: خیلی راحت!
منابع اقتصادی موجود با افزایش جمعیت بیشتر تقسیم می شود و روز به روز فقیرتر می شوند وسرریز جمعیت به تنگ آمده نیز مهاجرت می کنند. شاهد من هم رشد منفی جمعیت در بسیاری از شهرها و روستاهای استان.
واقعیت این است که توسعه منابع استان اردبیل به اندازه رشد جمعیت آن نیست. از این روست که بر سر منابع اقتصادی و فرصت های اجتماعی محدود رقابت نه، بلکه جنگ در می گیرد و منابع اقتصادی موجود بین افراد بیشتری تقسیم می شود. سطح زندگی و درآمد و رفاه اجتماعی نازلترمی شود و فرهنگ رقابت به حسادت تبدیل می شود و جماعتی به تنگ آمده هم برای دستیابی آسان به فرصت های اجتماعی و منابع اقتصادی راهی غربت می شوند.
اگربه اطرف خودمان نگاه کنیم به خوبی در خواهیم یافت که چه تعداد از همکلاسی های سابق، دوستان نزدیک، آشنایان و فامیل ها، عالمان، پزشکان، هنرمندان و البته مایه داران! جلای وطن کرده اند. و اگر به دقت نگاه کنیم خواهیم دید که بیشتر آنها افرادی هستند که می توان اسم نخبه برآنها گذاشت.
نتیجه اینکه افزایش حلوا فروشی های خیابان آلاقاپی محصول رونق اقتصادی نیست بلکه نشانه رکود اقتصادی استان و جنگ پنهانی برای تصاحب فرصت های بسیار محدود است وهشداری است نسبت به افزایش مهاجرت خصوصا مهاجرت یا فرار نخبگان.
انتشار دهنده : سیفعلی موسی زاده
۶۰۱۶